Lễ cúng động thổ xây nhà đóng vai trò quan trọng. Việc này mang ý nghĩa xin phép Thổ Công – Thổ Địa và các chư vị thần linh cai quản đất đai cho gia chủ được xây dựng thuận lợi, công việc hanh thông, gia đạo bình an.
Nghi thức này gồm ba yếu tố chính:
Chuẩn bị mâm cúng động thổ xây nhà đầy đủ và đúng lễ.
Thực hiện nghi thức cúng động thổ xây nhà đúng phong tục.
Đọc bài cúng động thổ xây nhà để trình bày tâm nguyện với thần linh.
Nội dung chính
1. Ý nghĩa của lễ cúng động thổ xây nhà
Lễ động thổ là bước khởi đầu cho công trình. Ý nghĩa chính gồm:
Xin phép thần linh: Thổ Công – Thổ Địa là vị thần cai quản đất, việc động thổ cần được sự chấp thuận của các ngài.
Cầu may mắn, tránh xui xẻo: Giúp gia chủ tránh được các yếu tố phong thủy bất lợi, công trình bền vững, thuận lợi.
Tạo sự an tâm: Khi làm đúng nghi thức, gia chủ và thợ xây đều vững lòng, tránh rủi ro, tai nạn trong quá trình thi công.
Thu hút tài lộc: Công trình hoàn thành sẽ mang đến cát khí, gia đình phát triển hưng thịnh.

2. Chuẩn bị mâm cúng động thổ xây nhà
Mâm cúng động thổ xây nhà có thể khác nhau tùy phong tục từng vùng miền, nhưng thường bao gồm:
2.1. Lễ mặn
1 con gà trống luộc nguyên con.
1 đĩa xôi gấc hoặc xôi đỗ xanh.
1 miếng thịt heo luộc (hoặc quay).
1 bát canh, 1 đĩa rau luộc (tùy gia đình).
3 chén rượu trắng, 3 chén trà, 3 chén nước.
1 đĩa hoa quả (5 loại quả theo Ngũ Hành).
2.2. Lễ chay
Hoa tươi (thường là hoa cúc hoặc hoa hồng).
Hương (nhang) thơm.
Đèn hoặc nến.
Gạo, muối.
Giấy tiền vàng mã (cúng Thổ Công, Thổ Địa).
Trầu cau (3 hoặc 5 quả cau, lá trầu tươi).
2.3. Lễ vật khác
1 bộ quần áo Quan Thần Linh (giấy).
1 bát gạo sạch (để cắm hương).
1 con dao hoặc cuốc (dùng cho nghi thức “động thổ” tượng trưng).
💡 Mẹo phong thủy:
Chọn hoa tươi và trái cây chín để dâng lễ, tuyệt đối không dùng quả dập, héo.
Mâm cúng cần bày biện sạch sẽ, cân đối, đặt ở nơi bằng phẳng trong khu đất sắp xây.

3. Cách cúng động thổ xây nhà chuẩn phong thuỷ
Nghi thức cúng động thổ xây nhà thường gồm các bước:
Chọn ngày giờ tốt
Dựa vào tuổi gia chủ và năm xây nhà để chọn ngày hoàng đạo, giờ hoàng đạo, tránh ngày xấu như Sát Chủ, Thọ Tử.
Nếu gia chủ phạm hạn (Tam Tai, Kim Lâu, Hoang Ốc) thì mượn tuổi người hợp mệnh để đứng lễ.
Bày mâm cúng
Mâm cúng đặt ở vị trí trung tâm khu đất hoặc ngay trước cửa công trình.
Hướng mâm cúng theo hướng hợp tuổi, hợp mệnh gia chủ.
Thắp hương và đọc văn khấn
Gia chủ hoặc người được mượn tuổi thắp hương, chắp tay khấn vái 3 lần trước khi đọc bài văn khấn động thổ xây nhà.
Khi đọc văn khấn, nên thành tâm, rõ ràng, không đọc sai tên tuổi, địa chỉ.
Làm lễ động thổ
Sau khi khấn xong, gia chủ hoặc người mượn tuổi dùng cuốc hoặc xẻng, đào 5-7 nhát đất tượng trưng cho việc bắt đầu xây dựng.
Đốt vàng mã, rải gạo muối khắp khu đất.

4. Bài văn khấn động thổ xây nhà (tham khảo)
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Hôm nay là ngày … tháng … năm …
Tín chủ con là: … (họ tên, năm sinh)
Ngụ tại: … (địa chỉ)
Xin kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Kính lạy ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
Kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, Thổ Địa, Long Mạch, Táo quân, các vị Tôn thần.Tín chủ con thành tâm sắm lễ, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương, xin phép động thổ xây cất nhà ở tại mảnh đất này.
Nguyện xin chư vị chấp thuận cho khởi công thuận lợi, công trình hanh thông, gia đạo an khang, tài lộc vượng tiến.Tín chủ con lễ bạc tâm thành, cúi xin chứng giám và phù hộ độ trì.
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
5. Lưu ý khi cúng động thổ xây nhà
Trang phục: Nên ăn mặc chỉnh tề, sạch sẽ, thể hiện sự tôn kính.
Tâm trạng: Giữ tâm thanh tịnh, tránh mâu thuẫn, cãi vã trước khi làm lễ.
Thời gian: Làm lễ đúng giờ tốt đã chọn, tránh đến muộn.
An toàn: Nếu mượn tuổi, chỉ người mượn tuổi mới được tham gia đào đất, gia chủ tránh mặt đến khi nhập trạch.
6. Một số câu hỏi thường gặp
6.1. Có bắt buộc phải làm lễ cúng động thổ không?
Không bắt buộc theo pháp luật, nhưng về phong thủy và tâm linh, lễ cúng giúp tạo sự an tâm, cầu may mắn.
6.2. Nếu không hợp tuổi xây nhà thì sao?
Có thể mượn tuổi người thân hợp mệnh, hợp năm để làm lễ thay.
6.3. Mâm cúng động thổ có thể đơn giản không?
Có, miễn là thể hiện được lòng thành. Ở một số vùng, chỉ cần hương, hoa, trái cây, gạo muối, rượu là đủ.
Bài cúng động thổ xây nhà, mâm cúng động thổ xây nhà và nghi lễ cúng là ba yếu tố không thể thiếu khi khởi công công trình.
Thực hiện đúng phong tục sẽ giúp gia chủ thêm an tâm, thu hút vận may, và cầu mong công việc xây dựng diễn ra suôn sẻ, gia đạo hưng vượng.